اکسید منیزیم با فرمول شیمیایی MgO ماده ای جاذب رطوبت و سفید رنگ بوده و بعنوان یک منبع منیزیم شناخته می شود.
اکسید منیزیم از طریق کلسینه سازی کربنات منیزیم یا هیدروکسید منیزیم و یا فراوری کلرید منیزیم بوسیله آهک و حرارت تولید می شود. معمولا گراس هایی که با سرعت بالا در فصل بهار رشد می کنند فاقد سطح کافی منیزیم می باشند و مصرف آنها منجر به کمبود منیزیم و عارضه کزاز علفی میشود.
علوفه های تازه، غنی از کربوهیدارت ها و پروتئین های ساده اند اما به لحاظ مواد معدنی جزء منابع فقیر محسوب می شوند. اثرات کمبود منیزیم در دوعارضه تب شیر و کزاز مرتعی نمایان می شود. نشان داده شده است تامین سطح کافی منیزیم برای حیواناتی که در مزرعه چرا می کنند الزامی است.
استفاده از اکسید منیزیم در تغذیه دام و اثرات آن
نشان داده شده است که تامین سطوح کافی منیزیم برای حیواناتی که در مزرعه چرا می کنند الزامی است. بعلاوه، استفاده از مکمل منیزیم در تغذیه گاوهای شیری مزایای زیر را به دنبال خواهد داشت:
۱- منیزیم می تواند به افزایش درصد چربی شیر گاو کمک کند.
۲- منیزیم می تواند با تعدیل pH شکمبه، از وقوع اسیدوز در گاوهای شیری تغذیه شده مقادیر زیاد غلات جلوگیری کند.
۳- سطح منیزیم جیره نقش مهمی در میزان مصرف کلسیمی دارد که از بافت استخوانی رها و به جریان خون وارد می شود.
۴- منیزیم در تبدیل قندها به انرژی نقش مهمی دارد.
امروزه، اکسید منیزیم به دلیل محتوی و زیست فراهمی بالای منیزیم موجود در آن، بطور گسترده ی در صنایع خوراک دام و مکمل های مختلف مورد استفاده قرار می گیرد
بطور کلی امروزه استفاده از بافرها و مواد قلیایی در تغذیه گاوهای شیری بدلیل استفاده زیاد از کنسانتره در جیره آنها، الزامی است. اگر چه بیکربنات سدیم (جوش شیرین) بعنوان مادهای موثر جهت تعدیل pH شکمبه کاربرد دارد، اما آزمایشات متعدد نشان دادهاند که ترکیب اکسید منیزیم و بیکربنات سدیم بطور قابل توجهی شرایط محیط شکمبه را بهبود می بخشد و منجر به ثابت ماندن یا افزایش سطح چربی شیر می شود.
شواهد علمی نشان می دهند که هنگام استفاده از سیلوی ذرت به عنوان منبع اصلی علوفه در جیره، برخی بافرها و ترکیبات قلیایی همچون بیکربنات سدیم( NaHCO3 ) و اکسید منیزیم (MgO ) به تنهایی و همراه باهم، منجر به افزایش ماده خشک مصرفی، تولید شیر، درصد چربی شیر، کیلوگرم چربی شیر و تولید شیر تصحیح شده بر اساس چربی شیر FCM 15 استوکز و همکاران ( ۱۹۸۵) طی آزمایشی، اثر بیکربنات سدیم و اکسید منیزیم را بر عملکرد گاوهای شیری تغذیه شده با سیلاژ ذرت بعنوان منبع اصلی علوفه، مورد بررسی قرار داده و نشان دادند که اضافه شدن بافر اثری بر میزان ماده خشک مصرفی و تولید شیر و ترکیبات آن نداشت، با این حال تمایل به افزایش درصد چربی شیر در گروه های مصرف کننده بافر وجود داشت و بالاترین درصد چربی شیر در گروه دریافت کننده ترکیب اکسید منیزیم و بیکربنات سدیم به ثبت رسید. این یافته ها با نتایج برخی دیگر از محققان همخوانی داشتند.
نشان داده شده است که هنگام استفاده از بافرها در جیره غذایی، مقدار pH مدفوع افزایش می یابد. در آزمایش استوکز و همکاران (۱۹۸۶) بیشترین مقدار pH مدفوع در گروهی مشاهده شد که اکسید منیزیم را همراه با بیکربنات سدیم مصرف کرده بودند. در این آزمایش اگرچه تیمارها اثر معنیداری بر pH ادرار نداشتند اما بیشترین مقدار pH در ترکیب بیکربنات سدیم و اکسید منیزیم مشاهده شد. استفاده توأم از بیکربنات سدیم و اکسید منیزیم بعنوان بافر در جیره، قابلیت هضم ماده خشک، ماده آلی، فیبر نا محلول در شوینده خنثی، فیبر نامحلول در شوینده اسیدی و سلولز را در مقایسه با بیکربنات سدیم به تنهایی، افزایش داد.
در آزمایش استوکز و همکاران ( ۱۹۸۵) تفاوت معنی داری بین دو تیمار اکسید منیزیم + بیکربنات سدیم و بیکربنات سدیم به تنهایی، از نظر pH شکمبه مشاهده نشد. با این حال، بیشترین غلظت استات و همچنین بالاترین نسبت استات به پروپیونات در گروهی مشاهده شد که ترکیبی از بیکربنات سدیم و اکسید منیزیم را دریافت کرده بود.
در برخی مطالعات از اکسید منیزیم بعنوان یکی از مرغوب ترین مکمل های منیزیم در جیره های گاوهای شیری یاد شده است. همچنین نشان داده شده است که اکسید منیزیم به عنوان یک عامل ضد اسید در شکمبه عمل کرده و از افت چربی شیر و بروز اسیدوز در دام های تغذیه شده با جیره های حاوی کنسانتره بالا و فیبر کم، جلوگیری می کند.
این مطالعات نشان دادند هنگامی که سطح کنسانتره در جیره افزایش می یابد، استفاده از اکسید منیزیم می تواند چربی شیر را در سطح طبیعی حفظ کرده و یا منجر به افزایش آن شود. نتایج متفاوتی در رابطه با تأثیر اکسید منیزیم بر اسیدیته شکمبه، خون و ادرار گزارش شده است. وجود چنین تنوعی در نتایج را میتوان با تفاوت در میزان خلوص، اندازه ذرات و نرخ فعالیت و واکنش پذیری اکسید منیزیم مرتبط دانست. نشان داده شده است که با کاهش اندازه ذرات اکسید منیزیم، زیست فراهمی و فعالیت منیزیم آن افزایش می یابد. برای استفاده از اکسید منیزیم در جیره غذایی گاوهای شیری می بایست اطلاعات کافی در مورد اثرات اکسید منیزیم و خواص آن همچون نرخ واکنش پذیری، اثر اندازه ذرات آن بر متابولیسم مواد معدنی و اثر آن بر شرایط اسیدیته، وجود داشته باشد.
در آزمایشی از ۳ نوع اکسید منیزیم با اندازه ذرات، نرخ واکنش پذیری و حلالیت متفاوت استفاده شد. بیشترین قدرت بافری و بالاترین نرخ انحلال پذیری برای کوچکترین اندازه ذره اکسید منیزیم به ثبت رسید. در این آزمایش سطح تولید شیر و ترکیبات آن تحت تاثیر منبع اکسید منیزیم قرار نگرفتند اما درصد چربی شیر در منابعی که اندازه ذرات ریزتری داشتند کمیت بییشتری داشت. این در حالی بود که مقدار pH شکمبه در منبعی از اکسید منیزیم که کمترین اندازه ذرات را داشت، بطور معنی داری بیشتر بود. بعلاوه، با کاهش اندازه ذرات اکسید منیزیم، میزان pH ادرار نیز افزایش می یابد.
همچنین بیشترین منیزیم موجود در مایع شکمبه و ادرار در منبعی از اکسید منیزیم مشاهده شد که کمترین اندازه ذرات را داشت. نتایج این آزمایش نشان داد که با کاهش اندازه ذرات اکسید منیزیم، زیست فراهمی منیزیم و خاصیت بافری آن افزایش می یابد. استفاده از مکمل اکسید منیزیم با اندازه ذرات. ۱ % جیره، موجب افزایش غلظت چربی شیر گردید.
همچنین نشان داده شده است اکسید منیزیم منجر به افزایش باز مصرف استات پلاسمایی و چربی در غدد پستانی شده و همچنین باعث افزایش درصد چربی شیر می شود. بطور معمول، روزانه ۹۱ گرم اکسید منیزیم به ازای هر رأس گاو در جیره گنجانده میشود.
در هنگام استفاده از اکسید منیریم – حدود ۴۷ ۱ % تجاوز نکند، چرا که در غیر اینصورت منجر به عارضه اسهال سیاه خواهد / می بایست دقت کرد که سطح آن شد.
از مزایای کاربرد اکسید منیزیم در تغذیه دام می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- افزایش چربی شیر
- تعدیل pH شکمبه و جلوگیری از اسیدوز در گاوهای شیری تغذیه شده با مقادیر زیاد غلات
- تعدیل بازجذب و رهاسازی کلسیم از استخوان ها
- جلوگیری از ابتلا به عارضه کزاز علفی
- جلوگیری از ابتلا به عارضه تب شیر
در نظر گرفتن روزانه ۴۷ تا ۹۱ گرم اکسید منیزیم به ازای هر راس گاو شیری و رعایت نسبت ۲ به ۱ بین بی کربنات سدیم و اکسید منیزیم در جیره این حیوانات، توصیه می گردد.
منابع
- Stokes, M. R., and L. S. Bull. 1986. Effects of sodium bicarbonate with three ratios of hay crop silage to concentrate for dairy cows. J. Dairy Sci. 69: (in press).
- Stokes, M. R., L. L. Vanoemark and L. S. Bull. 1985. Effects of Sodium Bicarbonate, Magnesium Oxide, and a Commercial Buffer Mixture in Early Lactation Cows Fed Hay Crop Silage. J, Dairy Sci. 69:1595.
- Thomas, J. W., R. S. Emery, J. K. Breux, and J. S. Liesman. 1984. Response of milking cows fed a high concentrate, low roughage diet plus sodium bicarbonate, magnesium oxide, or magnesium hydroxide. J. Dairy Sci. 67:2532.
- Xin, Z., W. B. Tucker. And R. W. Hemken. 1988. Effect of Reactivity Rate and Particle Size of Magnesium Oxide on Magnesium Availability, Acid-Base Balance, Mineral Metabolism, and Milking Performance of Dairy Cows. J. Dairy Sci. 72:462-470
- Kilmer, L. H., L. D. Muller, and T. J. Snyder.1981. Addition of sodium bicarbonate to rations of postpartum dairy cows: physiological and metabolic effects. J. Dairy Sci. 64:2357.
پاسخ به دیدگاه